Anadolu’daki en eski ve köklü çalgılarımızdan olan İki Telli Saz/Bağlama (Ruzba), kendine özgü yapısı ve dörtlü aralıkta temellendirilmiş akort biçimiyle bazı Alevi ocaklarında asırlardır icra edilmektedir. Dedeler, zâkirler ve ozanlar tarafından icra edilen Ruzba, çalış teknikleri ve özel repertuarıyla genel olarak bilinmesine rağmen öğretim yöntemi olarak daha çok geleneksel ve otantik ortamlarda mevcudiyetini sürdürmüştür.

Yaklaşık olarak son yarım asırda mahalli sanatçılar ve Alevi ocaklarında yetişen profesyonel icracılar tarafından kentlere taşınan Ruzba, albümler ve konserlerden elde edilen kayıtlar yoluyla öncelikle popüler müzik piyasasına son çeyrek asırda ise akademilere kadar nüfuz etmiş bulunmaktadır.  Bu süreç içerisinde İki Telli Bağlama hakkında ilmi yayınlar yapılmış olsa da öğretim metodolojisi açısından kayda değer bir çalışma yapılmamıştır. Ruzba sazını çalanlar ise daha çok günümüze kadar kayıtları ulaşmış son temsilcilerin eserlerini dinleyerek öğrenme olanağını yakalamışlardır.

Anadolu’daki müzik kültürümüz içerisinde önemli bir yeri bulan bağlamanın bu türü ve düzeni, özellikle Âşıklık geleneğinde usta-çırak ilişkisi çerçevesinde günümüze kadar ulaşmasına rağmen akademik eğitim anlamında yeterli yeri bulamamıştır. Bu sebeple iki telli bağlama düzeni geleneksel çalınış tekniği ile incelenmeye alınmış, bu incelemeler sonucunda geleneksel tekniklerin yanı sıra yeni icra yöntemleri ile aktarılmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamda öncelikle günümüze ulaşmış ve geleneksel biçimde icra edilmiş ezgiler saptanmıştır. Ayrıca çeşitli kaynaklardan elde edilen bazı kayıtlarda yer alan ezgiler tekrar tarafımızdan notaya alınmıştır. İcrayı öğretmeye yönelik etütler ve eserler bağlama çalmayı asgari başlangıç seviyesinde icra eden veya bir eğitmen eşliğinde öğrenecek kişiler içindir.  Çalışma içerisinde halk müziği repertuvarında yer alan bazı ezgiler de eski ve yeni tezenesiz çalış teknikleri (şelpe/şeltme/pençe) kullanılarak dâhil edilmiştir.

Çalışmamız süresince fikri, ilmi ve sanatsal alanlarda çalışmalarımı yönlendiren danışmanım Sayın Prof. Cihangir Terzi’ye, bağlama icrası ve halk müziği repertuarı alanındaki birikiminden ve maharetlerinden ziyadesiyle istifade ettiğim değerli hocam Erdal Erzincan’a teşekkür ederim. Ayrıca maddi ve manevi bakımdan katkı sunan ailem, Muzaffer Öget, Beste Öget, Yusuf Öget, Gurbet Söğüt Balat’a ve Rezan Çakmaz, Hüseyin Korkankorkmaz, Ümit Bayram, Ezgi Ersönmez, Bilal Demir, Özge Çam Doğan, Cem Doğan, Özgür Polat, Umut Özkan, Mehmet Kartalkanat, Ümit Bayram, Berkay Göl, Tolga Budak, Sezar Akın, Meryem Akın, Ali Aslan, Melike İlkay Gürbüz’e şükranlarımı sunarım.

TEMMUZ 2020                                                                                                       Birkan Öget